Ditas Katague, Director of the California Complete Count- Census 2020 Office.
Cho đến ngày 1 Tháng Tư, có 37,9% hộ gia đình ở California điền bảng câu hỏi thống kê dân số, theo Ditas Katague, giám đốc Ủy Ban Complete Count, qua báo cáo về hội nghị trực tuyến “Ngày Thống Kê Dân Số.”
Tỷ lệ tham gia trong toàn quốc hơi cao hơn – 38,4% – nhưng tổng dân số 40 triệu của California gồm có 11 triệu người mà Cục Thống Kê Dân Số cho rằng “khó đếm” – nhiều hơn tất cả cư dân Georgia, Katague nói.
Nỗ lực chạy nước rút của California để đếm tất cả mọi người cho tới hạn chót ngày 14 Tháng Tám bao gồm di dân, trẻ nhỏ, người già, người bị giam cầm, người vô gia cư, những người không nói được tiếng Anh.
Trước hạn chót, nhân viên Cục Thống Kê Dân Số sẽ đến viếng các hộ gia đình đã không điền mẫu thống kê dân số trên mạng, qua điện thoại, hoặc bằng thơ. Những nhân viên này bắt đầu làm việc ngày 28 Tháng Năm và sẽ trở lại vài lần, nếu cần, để hoàn tất bảng câu hỏi.
Hạn định vào ngày 31 Tháng Bảy nhưng được gia hạn thêm hai tuần, đến 15 Tháng Tám, vì dịch bệnh virút CORVID-19 bùng phát. Những thời hạn khác xung quanh Thống Kê Dân Số 2020 cũng được điều chỉnh, như lịch huấn luyện và điều phối nhân viên thống kê đến từng nhà.
“Đó cả là quyền lực, là tiền bạc, là dữ liệu”, Katague nói.
Trong toàn quốc, mỗi năm có khoảng $1,5 tỷ đồng (https://tinyurl.com/Census-directedUSspending) ngân sách chính phủ liên bang sẽ chi ra dựa vào dữ liệu thống kê dân số. Những dữ liệu đó quyết định ngân khoản cho những nhu cầu khẩn cấp như dịch vi rút corona.
“Nên biết rằng được đếm rất quan trọng để đáp ứng cấp cứu,” Katague nói.
Ngoài ngân sách chi tiêu liên bang, dữ liệu thống kê xác định số ghế của mỗi tiểu bang trong Quốc Hội.
“Có đại diện, có tiếng nói, có khả năng được nghe và biết chắc tiền ta gởi đi Washington trở lại với công đồng chúng ta,” đó là một phần của quyền lực, Katague giải thích. “Nếu California mất một ghế trong Quốc Hội về bang North Carilona hoặc Texas, tôi không thể tưởng tượng được hậu quả sẽ như thế nào.”
Và ngân khoản về chăm sóc sức khỏe là một quan tâm đặc biệt, bà nói thêm.
California dành khoảng $187 triệu trong chiến dịch tiếp cận và truyền thông với cộng đồng năm nay, nhiều hơn bất cứ tiểu bang nào trong nước và nhiều lần hơn chi tiêu năm 2010. Năm đó, năm 2000, California là bang đầu tiên chi tiền cho nỗ lực tiếp cận cộng đồng trong thống kê dân số.
Tiểu bang không dự vào việc đếm dân số, chỉ làm việc tiếp cận mà thôi, Katague giải thích.
“Cho tôi gởi đi lời kêu gọi tất cả mọi người: Xin quý vị trả lời chín câu hỏi.” (https://tinyurl.com/2020census-ninequestions)
Cơ may để đếm mọi người sẽ không có nữa cho đến năm 2030. Trong khi đó, với mỗi cư dân California không được đếm năm nay, cộng đồng họ sẽ mất đi khoảng 10.000$ mỗi năm ngân khoản của liên bang. Những đồng tiền thuế đó dùng để xây dựng đường sá, chi tiêu cho trường học, chăm sóc sức khỏe, nhu cầu dinh dưỡng, và nhiều hơn nữa – 300 chương trình của liên bang.
Jun Lim, của cơ quan Asian Americans Advancing Justice-Los Angeles (AAAJ-LA), cũng tham gia hội nghị trực tuyến. Với tư cách cơ quan truyền tin đáng tin cậy nhất của tiểu bang trong nỗ lực tiếp cận cộng đồng, AAAJ có đường giây nóng cho bất cứ ai có câu hỏi hay quan tâm về thống kê dân số: (844) 202-0274 (2020API).
Lim nói về nhu cầu khả năng văn hoá giỏi vẫn tiếp diễn để giúp đếm những cộng đồng Asian American và Pacific Islander/Native Hawaiian. Nhóm này có “ít khả năng” tham gia thống kê dân số, bà ấy nói, dù họ là nhóm di dân tăng trưởng nhanh nhất trong nước. Lý do bao gồm nghi ngại ý đồ của chính phủ và thiếu hiểu biết về vai trò của thống kê dân số trong chính phủ Mỹ.
Để khuyến khích họ tham gia,AAAJ thiết lập trang countusin2020.org, có thông tin về thống kê dân số với hơn chục ngôn ngữ, bao gồm Tây Ban Nha, Trung Hoa, Tagalog, Urdu, Thái, Punjab, Hmong và nhiều hơn nữa.
Basim Elkarra, người điều hành chương trình tiếp cận của Council on American-Islamic Relations, mô tả sự chuyển hướng khỏi việc viếng cư dân tại nhà, vì dịch bệnh, để truyền thông bằng điện thoại, trực tuyến, và dùng WhatsApp, cùng phân phát tờ rơi bằng ngôn ngữ cần thiết tại các siêu thị, và đào luyện nhân viên giỏi ngôn ngữ hầu giúp giải tỏa hoang mang về thống kê dân số 2020.
Elkarra lưu ý, trong nhóm dân Somali và MENA (Middle Eastern/North African – Trung Đông/Bắc Phi) “Khi nghe ai nói ngôn ngữ của họ, họ tin tưởng hơn. Người dân sẽ nhìn cộng đồng chúng ta nghiêm túc hơn khi họ nhìn thấy con số thật.” Ông ấy nhắc số đếm thiếu nặng nề về người Armenia ở California và toàn quốc Mỹ như lý do then chốt vì sao họ không được đại diện thoả đáng.
Bắt đầu giữa Tháng Ba, Cục Thống Kê Dân Số gởi “thơ mời” tham gia tới tất cả địa chỉ nhà. Thơ mời hướng dẫn người nhận cách điền mẫu thống kê dân số có chín câu hỏi trên mạng. Nhưng những hộ gia đình không nhận được thơ mời cũng có thể lên mạng để tham gia my2020Census.gov.
Nếu không tham gia trên mạng được, mọi người có thể gọi (844) 330-2020 để trả lời chín câu hỏi qua điện thoại, điền bảng câu hỏi bằng thơ và gởi đi, hoặc chờ một nhân viên thống kê dân số đến gõ cửa nhà.
Hôi nghị nêu lên mối quan tâm làm sao để biết ai thật sự là nhân viên thống kê dân số – thẻ nhân viên, số điện thoại địa phương để kiểm tra thẻ đó, một xách tay chính thức và thiết bị điện tử cầm tay có chín câu hỏi – và sự bảo mật của thông tin cá nhân. Luật bảo mật chặt chẽ bảo vệ thông tin cá nhân mà người dân cung cấp không được tiết lộ cho những cơ quan chính phủ khác hoặc chủ cho thuê nhà.
Tất cả hội nghị nhấn mạnh bất kỳ ai quan tâm đến luật trú ẩn tại nhà hoặc vi-rút lây lan, điều tốt nhất là điền mẫu thống kê dân số trên mạng, tại mỳ020Census.gov.
“Tin nhắn quan trọng nhất của tôi là tham gia an toàn và bảo mật cho tất cả cư dân California,” Katague nói.
Mark Hedin is a reporter for Ethnic Media Services. He has previously written for the Oakland Tribune, the Central City Extra, the San Francisco Chronicle, El Mensajero, the San Francisco Examiner and other papers.
