Vào ngày 31 tháng 10, Tòa án Tối cao sẽ xét xử hai vụ án quyết định tương lai của luật Affirmative Action, tạm dịch là luật nâng đỡ thành phần thiệt thòi. Nhóm Sinh viên tranh đấu cho việc xét xử công bằng đơn xin nhập học vào các trường đại học (SFFA) đang kiện Harvard và Đại học Bắc Carolina (UNC) vì đã đưa yếu tố chủng tộc vào việc xét đơn của họ. Hơn nữa, SFFA cho biết các chính sách xét đơn của Harvard mang tính phân biệt đối xử với các ứng viên người Mỹ gốc Á.
SFFA là một sáng tạo của nhà hoạt động bảo thủ Edward Blum. Ông tuyên bố tổ chức phi lợi nhuận của mình có 22,000 thành viên đã bị các trường đại học từ chối không nhận vào học một cách sai lầm, sử dụng các tiêu chuẩn về chủng tộc để đánh giá các sinh viên nộp đơn. Không ai trong số 22,000 người mà ông Blum cáo buộc là nạn nhân đã ra làm chứng. Tuy nhiên, một người được mô tả nhưng không có tên trong trường hợp Harvard là một sinh viên Trung Quốc có cha mẹ thuộc thế hệ nhập cư đầu tiên, đoạt điểm thi hoàn hảo và điểm trung bình cao nhất trong lớp có 460 học sinh.
Vào năm 2022, đại học UNC đã nhận được 43,500 đơn xin vào trường năm thứ nhất với số sinh viên tối đa được nhận là 4,325. UNC đã từ chối 40,000 ứng viên. Với tỷ lệ đó, nếu hơn 20 trường hàng đầu được xét đơn, thì số lượng 22,000 sinh viên của Blum chỉ chiếm 2% tổng số học sinh bị từ chối. Con số đó giảm xuống mức không đáng kể 0,0055% trong số 100 trường hàng đầu.
Đây không phải là một vấn đề lớn, những người ủng hộ Affirmative Action cho biết, đặc biệt với thực tế là Harvard và UNC lý luận rằng yếu tố chủng tộc trong việc tuyển chọn sinh viên giúp tạo ra sự đa dạng trong khuôn viên trường. Tối Cao Pháp Viện đã cho rằng đó là một mục tiêu hợp lý khi nhìn lại vụ án Bakke vào năm 1978.
Trong vụ án này, các thẩm phán đã loại bỏ hạn ngạch nhập học dựa vào yếu tố chủng tộc nhưng lại mở ra cánh cửa cho lý luận hiện đại về yếu tố đa dạng đã được Tòa án khẳng định trong vụ kiện Grutter v Bollinger: “Điều khoản Bảo vệ Bình đẳng không cấm Trường Luật sử dụng yếu tố chủng tộc được điều chỉnh khéo léo trong các quyết định tuyển chọn để thúc đẩy lợi ích rất thuyết phục về giáo dục phát xuất từ một cơ sở giáo dục đa dạng.
Blum lập luận rằng việc xét đơn nhập học với ý thức về chủng tộc vi phạm Điều khoản Bảo vệ Bình đẳng của Hiến pháp và Tiêu đề VI của Đạo luật Dân Quyền năm 1964. Ông đã nộp bốn vụ kiện trong những năm gần đây nhưng vẫn chưa thắng được vụ nào. Với đa số bảo thủ 6-3 hiện nay tại tòa án tối cao, con tàu của Blum cuối cùng cũng có thể sắp xuất hiện.
“Tôi nghĩ còn quá sớm để nói Tối Cao Pháp Viện sẽ làm gì đối với vụ kiện về Affirmative Action tại Harvard. Rõ ràng, chúng tôi rất lo ngại dựa trên cấu trúc đa số bảo thủ của Tòa án, nhưng chúng tôi cũng biết rằng trong nhiều năm nay, trong những nỗ lực lặp đi lặp lại của các thành phần bảo thủ, các trường hợp liên quan tới Affirmative Action, đạo luật giúp nâng đỡ những thành phần thiệt thòi trong xã hội, vẫn còn tồn tại trên sổ sách và có tiền lệ mạnh mẽ để tiếp tục sử dụng yếu tố chủng tộc trong chính sách tuyển sinh viên, ” John C Yang, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành, Người Mỹ gốc Á Thúc đẩy Công lý-AAJC cho biết.
Yang đã phát biểu trong một cuộc họp báo về các trường hợp Tối Cao Pháp Viện sắp tới.
Yang lưu ý rằng cả tòa án quận và tòa phúc thẩm đều kết luận không có bằng chứng về sự phân biệt đối xử đối với người Mỹ gốc Á.
“Trong trường hợp của Harvard, tỷ lệ sinh viên người Mỹ gốc Á nộp đơn vào trường này đã tăng lên đáng kể. Họ chiếm gần 28% lớp năm đầu được nhận gần đây nhất, mặc dù người Mỹ gốc Á chỉ chiếm khoảng 7% dân số Mỹ, “ông nói.
Yang nói thêm rằng một số cuộc khảo sát kể từ năm 2010 cho thấy hai phần ba người Mỹ gốc Á ủng hộ Affirmative Action. Ông nói rằng nếu Harvard bỏ yếu tố chủng tộc trong việc xét đơn xin nhập học, số lượng sinh viên Da đen sẽ giảm từ 14% xuống còn sáu phần trăm. Sinh viên Latino sẽ giảm từ 14 phần trăm xuống còn chín phần trăm. Một nghiên cứu của Đại học Georgetown đã đi đến kết luận tương tự.
David Hinojosa làm việc với Ủy ban Luật sư về Quyền Công dân theo Luật. Ông sẽ tranh luận về vụ kiện UNC trước Tối Cao Pháp Viện vào ngày 31 tháng 10 lúc 10 giờ sáng.
“Rất nhiều người đang đánh cược chống lại Affirmative Action. Họ đang đánh cược chống lại sự công bằng và cơ hội. Nhưng lịch sử đứng về phía chúng ta; Hiến pháp đứng về phía chúng ta; luật pháp đứng về phía chúng ta, và các dữ kiện cũng vậy, “Hinojosa nói.
Rủi ro không thể cao hơn, Hinojosa lưu ý.
“Họ không muốn chỉ loại bỏ Affirmative Action. Họ muốn tẩy trắng hoàn toàn lịch sử và khôi phục tất cả các đặc quyền của thời xa xưa lên cuộc sống ngày nay”, ông nói.
SFFA đã không đưa bất kỳ sinh viên nào ra làm chứng trong tòa. Harvard đã làm. Sally Chen là một trong số các nhân chứng. Là con gái của những người nhập cư thuộc tầng lớp lao động nói tiếng Anh hạn chế, Chen cho biết cô sẽ không có được lợi ích của nền giáo dục Harvard nếu không có chính sách tuyển sinh viên với ý thức về chủng tộc của Harvard.
“Bố tôi là một đầu bếp trong một nhà hàng Trung Quốc và mẹ tôi làm việc trong một tiệm bánh ở khu phố Tàu. Gia đình sáu người của chúng tôi lớn lên trong một căn hộ một phòng ngủ ở San Francisco, và chúng tôi phải vật lộn để kiếm sống. Tôi đã học các trường công lập cả đời, và từ khi còn rất nhỏ, tôi thường phiên dịch và bênh vực cho cha mẹ tôi,” Chen nói.
Nộp đơn vào Harvard, Chen phớt lờ lời khuyên của cố vấn trung học và nói về lý lịch của mình. Cô ấy nói rằng điều đó thực sự quan trọng để “cho ngưòi ta hiểu tôi là ai, tại sao tôi muốn làm công việc mà tôi đang làm ngày hôm nay và với bối cảnh đó, tôi đã trở thành một ứng viên mạnh mẽ hơn nhiều.”
Ngày nay, Chen ủng hộ các chính sách mở ra cơ hội giáo dục cho tất cả mọi người, nhưng đặc biệt là cho các gia đình nhập cư nói tiếng Anh hạn chế, tại tổ chức Chinese for Affirmative Action ở San Francisco (Người Hoa ủng hộ Affirmative Action tại San Francisco).
“Có những quan điểm đa dạng tại bàn họp thực sự làm cho nền giáo dục của chúng ta mạnh mẽ hơn, và đó là một tài sản cho công việc mà tôi làm ngày nay, nơi xây dựng liên minh giữa các chủng tộc thực sự là chìa khóa cho những gì tôi làm,” cô nói.
Chen là một trong vài trăm người ký vào bản tóm tắt amicus do Quỹ Bảo vệ Pháp lý (LDF) đệ trình trong vụ án. Quỹ đại diện cho 25 sinh viên và các tổ chức cựu sinh viên Harvard.
Michaele Turnage-Young, Cố vấn Cao cấp của LDF, cho biết “Tất cả học sinh đều xứng đáng có cơ hội bình đẳng được vào đại học, bất kể thu nhập của họ là bao nhiêu, nơi họ lớn lên, hay nguồn gốc chủng tộc và sắc tộc của họ.”
Cô cho biết các sinh viên gốc thiểu số, thường nghèo hơn các bạn da trắng, có ít cơ hội để tích lũy các chứng chỉ mà các trường cao đẳng xem xét trong tuyển sinh. Họ có xác suất cao gấp 3 hay 6 lần những bạn da trắng phải theo học tại một trường nghèo đói cao.
“Và nhiều người theo học tại các trường mà đa số sinh viên là sắc dân thiểu số, tổng quát ra là trường của những người rất nghèo, giáo viên ít kinh nghiệm hơn, ít các khóa học bậc cao hơn, cơ sở vật chất thiếu thốn, các hoạt động ngoại khóa ít hơn, ít hướng dẫn nghệ thuật hơn, ít giờ giải lao hơn và ít nguồn trợ giúp lớp học hơn.”
Các giới chức tuyển sinh viên đại học cố gắng cân bằng những điều đó bằng cách xét xem học sinh thiểu số nào chứng tỏ tiềm năng tốt nhất ngay cả khi điểm thi của họ không phải là cao nhất.
Các nguyên đơn trong vụ án nói rằng tiêu chí tuyển sinh không nên phân biệt mầu da.
Turnage-Young nói: “Đặc biệt, thân chủ của chúng tôi lo ngại rằng việc xóa bỏ chủng tộc khỏi quá trình tuyển sinh sẽ khiến các ứng viên da màu không thể chứng tỏ bản thân thật của họ trong đơn xin vào trường.”
Chen đồng tình với cảm nhận đó. “Chúng tôi muốn bày tỏ tại sao chúng tôi không muốn ở trong một học viện mà không coi trọng chúng tôi,” cô nói.
